UP Board Solutions for Class 5 Sanskrit Piyusham Chapter 3
सर्वनमनापुंसकलिंगशब्दाः (सर्वनाम नपुंसकलिंग शब्द)
सर्वनमनापुंसकलिंगशब्दाः शब्दार्थाः
विकसति = खिलता है
पत्रम् = पत्ता
पतति = गिरता है
सर्वनमनापुंसकलिंगशब्दाः अभ्यासः
प्रश्न १.
खाली जगहों को उपयुक्त सर्वनाम से (द्वारा) भरिए – (भरकर) –
उत्तर:
(क) कमलानि विकसन्ति।
तानि विकसन्ति।
(ख) पत्रम् पतति।
तत् पतति।
(ग) कमले विकसतः।
ते विकसतः।
(घ) पत्राणि पतन्ति।
तानि पतन्ति।
प्रश्न २.
‘फल’ एवं ‘जल’ शब्द के रूप प्रथमा एवं द्वितीया विभक्तियों में लिखिए।
| जल | |||
| एकवचन | द्विवचन | बहुवचन | |
| प्रथमा | फलम् | फले | फलानि |
| द्वितीया | फलम् | फले | फलानि |
| ‘फल’ | |||
| एकवचन | द्विवचन | बहुवचन | |
| प्रथमा | जलम् | जले | जलानि |
| द्वितीया | जलम् | जले | जलानि |
प्रश्न ३.
‘तत्’ शब्द के रूप पुल्लिंग, स्त्रीलिंग एवं नपुंसकलिंग में लिखकर दोहराइए।
| तत्-वह (पुल्लिग) | |||
| एकवचन | द्विवचन | बहुवचन | |
| प्रथमा | सः | तौ | ते |
| द्वितीया | तम्र | तौ | तान्र |
| तृतीया | तेन | ताभ्याम् | तैः |
| चतुर्थी | तस्मै | ताभ्याम् | तेभ्यः |
| पञ्चमी | तस्मात् | ताभ्याम् | तेभ्यः |
| षष्ठी | तस्य | तयोः | तेषाम् |
| सप्तमी | तस्मिन् | तयोः | तेषु |
| तत्–वह (स्त्रीलिंग) | |||
| एकवचन | द्विवचन | बहुवचन | |
| प्रथमा | सा | ते | ताः |
| द्वितीया | ताम् | ते | ताः |
| तृतीया | तथा | ताभ्याम् | तैः |
| चतुर्थी | तस्यै | ताभ्याम् | ताभ्यः |
| पञ्चमी | तस्याः | ताभ्याम् | ताभ्यः |
| षष्ठी | तस्याः | तयोः | तासाम् |
| सप्तमी | तस्याम् | तयोः | तासु |
| तत्-वह (नपुंसकलिंग) | |||
| एकवचन | द्विवचन | बहुवचन | |
| प्रथमा | तत् | तौ | तानि |
| द्वितीया | तत् | तौ | तानि |
| तृतीया | तेन | ताभ्याम् | तैः |
| चतुर्थी | तस्मै | ताभ्याम् | तेभ्यः |
| पञ्चमी | तस्मात् | ताभ्याम् | तेभ्यः |
| षष्ठी | तस्य | तयोः | तेषाम् |
| सप्तमी | तस्मिन | तयोः | तेषु |