Category: UP Board Solutions for Class 4 संस्कृत पीयूषम

UP Board Solutions

UP Board Class 4 नैतिक शिक्षा एवं स्वास्थ्य शिक्षा

UP Board Class 4 नैतिक शिक्षा एवं स्वास्थ्य शिक्षा सत्य-मनुष्य को हमेशा सत्य बोलना चाहिए। सत्य बोलने से मन प्रसन्न रहता है तथा वह सदा खुश रहता है। दया व क्षमा-मनुष्य को असहाय जीवों और जन्तुओं पर दया करनी चाहिए। अगर कोई किसी के प्रति अन्याय कर बैठे, तो उसे सहर्ष क्षमा कर देना चाहिए। दया…
Read more

UP Board Solutions for Class 4 Sanskrit Piyusham Chapter 17 न कोऽपि तुच्छः (कोई तुच्छ या छोटा नहीं)

UP Board Solutions for Class 4 Sanskrit Piyusham Chapter 17 न कोऽपि तुच्छः (कोई तुच्छ या छोटा नहीं) न कोऽपि तुच्छः शब्दार्थाः सा + एव = सैव = वही तुच्छः = छोटा/तुच्छ पिपीलिका = चींट्री मर्दयिष्यामि = रौंद दूंगा गच्छतिस्म = जा रहा/रही थी दृष्ट्वा = देखकर अकथयत् = कहा शुण्डाग्रं(शुण्ड + अग्र) = सूंड…
Read more

UP Board Solutions for Class 4 Sanskrit Piyusham Chapter 16 वृक्षारोपणम् (वृक्षारोपण)

UP Board Solutions for Class 4 Sanskrit Piyusham Chapter 16 वृक्षारोपणम् (वृक्षारोपण) वृक्षारोपणम्  शब्दार्थाः  केचन = कुछ वृक्षांकुरान् = वृक्ष + अंकुरान् = पेड़ के अंकुरों को आरोपयन्ति = लगाते हैं आलवालं = थाला यत्र-तत्र = यहाँ-वहाँ कुर्वन्ति = करते हैं अद्य = आज अपरे = कुछ/दूसरे वृक्षारोपणम् अभ्यासः मौखिक: प्रश्न १. निम्नलिखित प्रश्नों के…
Read more

UP Board Solutions for Class 4 Sanskrit Piyusham Chapter 15 सदाचारः (सदाचार)

UP Board Solutions for Class 4 Sanskrit Piyusham Chapter 15 सदाचारः (सदाचार) सदाचारः  शब्दार्थाः रात्रौ = रात में शयनीयम् = सोना चाहिए खलु = अवश्य त्यजनीयम् = त्यागना चाहिए करणीयम् = करना चाहिए । रात्रौ ………………………………………… भद्रं करणीयम्। अर्थ – रात में शीघ्र सोना चाहिए। सुबह जल्दी उठना चाहिए। कड़वी बोली नहीं बोलनी चाहिए। कड़वी…
Read more

UP Board Solutions for Class 4 Sanskrit Piyusham Chapter 14 आदर्शः परिवारः (आदर्श परिवार)

UP Board Solutions for Class 4 Sanskrit Piyusham Chapter 14 आदर्शः परिवारः (आदर्श परिवार) आदर्शः परिवारः  शब्दार्थाः अपश्यम् = मैंने देखा आसन् = थे नासीत् (न + आसीत्) = नहीं था दृष्ट्वा = देखकर हृष्ट-पुष्टशरीराः = स्वस्थ शरीर वाले बहवः = कई/बहुत जनकः = पिता/जन्मदाता आदर्शः परिवारः अभ्यासः मौखिक: प्रश्न १. रिक्त स्थानों की पूर्ति…
Read more

UP Board Solutions for Class 4 Sanskrit Piyusham Chapter 13 शिष्टाचारः (शिष्टाचार)

UP Board Solutions for Class 4 Sanskrit Piyusham Chapter 13 शिष्टाचारः (शिष्टाचार) शिष्टाचारः शब्दार्थाः शिष्ट + आचारः = शिष्टाचारः = भला आचरण/अच्छा व्यवहार प्रणमन्ति = प्रणाम करते हैं स्व + आसनं = स्वासनं = अपने आसन पर उपविशन्ति = बैठते हैं उत्तिष्ठन्ति = उठ खड़े होते हैं प्रणम्य = प्रणाम कर शिष्टाचारः अभ्यास: मौखिक: प्रश्न…
Read more

UP Board Solutions for Class 4 Sanskrit Piyusham Chapter 12 सूक्तयः (सूक्तियाँ)

UP Board Solutions for Class 4 Sanskrit Piyusham Chapter 12 सूक्तयः (सूक्तियाँ) सूक्तयः शब्दार्थाः सत्यमेव (सत्यम् + एव) = सत्य ही नानृतम् (न अनृतम्) = झूठ नहीं परिहर्तव्यः = त्याग देना चाहिए लभते = प्राप्त करता/करती है सूक्तियों के अर्थ १. आचारः परमो धर्मः अर्थ: आचरण ही परम धर्म है। २. विद्याधनं सर्वधनं प्रधानम्। अर्थ:…
Read more

UP Board Solutions for Class 4 Sanskrit Piyusham Chapter 11 होलिकोत्सवः (होलिकोत्सव)

UP Board Solutions for Class 4 Sanskrit Piyusham Chapter 11 होलिकोत्सवः (होलिकोत्सव) होलिकोत्सवः शब्दार्थाः पूर्णिमायां = पूर्णिमा में परस्परं = आपस में पचन्ति = पकाते हैं सौहार्दस्य = मित्रता का क्षिपन्ति = फेंकते हैं/डालते हैं विहाय = भूलकर होलिकोत्सवः अभ्यासः मौखिक: प्रश्न १. अधोलिखित प्रश्नों के उत्तर दीजिए (अ) उत्सवेषु क: प्रमुखः अस्ति ? उत्तर:…
Read more

UP Board Solutions for Class 4 Sanskrit Piyusham Chapter 10 शरीरस्य अंगानि (शरीर के अंग)

UP Board Solutions for Class 4 Sanskrit Piyusham Chapter 10 शरीरस्य अंगानि (शरीर के अंग) शरीरस्य अंगानि शब्दार्थाः केशः = बाल ललाटम् = माथा कर्णः = कान नेत्रम् = आँख नासिका = नाक दन्ताः = दाँत ग्रीवा = गरदन अंगुलिः = अंगुली उदरम् = पेट कटिः = कमर करः = हाथ चरणः = पैर मुखम्…
Read more

UP Board Solutions for Class 4 Sanskrit Piyusham Chapter 9 परोपकारः (परोपकार)

UP Board Solutions for Class 4 Sanskrit Piyusham Chapter 9 परोपकारः (परोपकार) परोपकारः शब्दार्थाः निरपराधान् = बिना अपराध के श्रुत्वा = सुनकर अक्षमः = जो किसी काम का न हो तु = तो वस्तुतः = सचमुच परोपकारः  अभ्यासः मौखिक: प्रश्न १. नीचे लिखे शब्दों को पढ़िए अस्मि, मारयसि, पालयामि, असि, वृक्षम्, अन्यान्, जीवान् नोट –…
Read more